ترکیبات خاک شهر یزد
خاک شهر یزد نیز چون خاک هر سزمین دیگری قبل از هر چیز و به طور کلی از مواد معدنی و آلی ریز دانه در سه بخش اصلی تشکیل شده است ؛ که چون در فرایند ساخت و ساز ، دوام تاریخی ، نگهداری ملکی ، حفاظت به عنوان میراث فرهنگی ، و توسعه و تخول معماری و ساختمان سازی با خشت و گل نقشی اساسی ایفاء می کنند اشاراتی به آن سه می نمائیم : مواد جامد - مواد مایع - مواد گازی .
بخش سخت یا جامد این خاک متشکل است از :
قلوه سنگ های کوچکی که معمولا" اندازه هایشان را به سانتیمتر بیان می کنند ؛ و چون شهر یزد در فاصله ای بسیار زیاد از کوههای مجاور قرار گرفته و کمتر دارای زمین هائی آبرفتی شامل قلوه سنگ های حاصل سیل و نظایر آن است سهم آنان ، به نفع استحکام گل و خشت ، در خاک یزد اندک مینماید .
شن هائی توسی رنگ به ابعاد 5 تا 20 میلیمتر
ریگ هائی به ابعاد کمتر از یک میلیمتر تا پنج میلیمتر
سیلت هائی به ابعاد دو میکرو متر تا شش دهم میلیمتر
خاک رس که کاملا" زردرنگ است ؛ و یزدیها به دلیل اینکه فاقد باروری در کشاورزی است به آن خاک نر می کویند و سهم مناسب آن در خشت و گل را سبب استحکام بیش و بیشتر آنها می شمارند .
اکسید های فلزات که غالبا" رنگی هستند و اندازه هائی کمتر از دو میکرومتر دارند .
البته این شش قلم در عمل به جای آنکه صورت دانه را داشته باشند به صورت پلاکی جلوه گر شده اند .
بخش مایعی یا مرطوب خاک طبیعتا" حاصل آب درونی یا رطوبت خاک است که هرچه بیشتر و بادوام تر در خاک بوده باشد آن را زنده تر و قابل استفاده می کند ؛ و از جمله مشخصات خاکی که در محل « گِلِ مرده » خوانده می شود فقدان یا تقریبا" فقدان آب در آن است .
بخش گازی خاک از ازت ، اکشیژن ، گاز کربنیک و سایر گازهای درونی آن تشکیل می شود .
از اینجا است که خاکشناسی ، شناخت ترکیبات خاک محلی ، و شناخت خاکی که مناسب ساختِ گِل ، گِلکاری ، خشت زنی ، و... باشد اهمیت می یابد ؛ و این شناخت ، گرچه به صورتی ناقص ، امٌا به هرحال در معماری مردمی و سنٌتی شهر یزد وجود داشته است که به آن اشاره خواهیم داشت .
|
امتیاز مطلب : 0
|
تعداد امتیازدهندگان : 0
|
مجموع امتیاز : 0
عضو شوید
عضویت سریع
آمار
وب سایت:
آمار مطالب
آمار بازدید
